Regeerakkoord Sectie
2.2.1 Een vroege detectie en aanpak van armoede Om zoveel als mogelijk te voorkomen dat mensen in armoede belanden focussen we op een vroege detectie van mogelijke armoede risico’s. Dit is o.m. mogelijk via de lokale teams van Kind & Gezin, in de kinder-opvang, door signalen te erkennen op school, onder meer via onbetaalde schoolfacturen. Dit kan ook via een betalings achterstand bij nutsfacturen die kan worden gedetecteerd door de intercommunales en gesignaleerd aan de lokale besturen, aansluitend bij de werking van de lokale adviescommissies inzake energie, water en huisvesting. Deze vroege detectie van armoede moet een aanklampend beleid mogelijk maken.
Evaluatie van de Beloftes uit het Regeerakkoord inzake Armoede
Het regeerakkoord stelde de vroege detectie en aanpak van armoede als prioriteit, met een nadruk op het voorkomen dat mensen in armoede belanden. Het legde de focus op lokale instanties zoals Kind & Gezin, scholen en nutsbedrijven om mogelijke risico's op armoede te signaleren [0].
De Vlaamse Regering heeft verschillende beslissingen genomen die aansluiten bij de ambities uit het regeerakkoord, wat aangeeft dat er stappen zijn gezet om de beloftes na te komen. Hier volgt een samenvatting van relevante maatregelen:
-
Energiearmoede: De Visienota 'Energiearmoede 2025' en het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 2020-2024 bevatten maatregelen om energie-efficiëntie te verhogen en energiearmoede te verminderen. Dit komt overeen met de beoogde daling van energiearmoede en de inzet van preventieve acties [0][1][2][3][4][5][6][7].
-
Geestelijke Gezondheidszorg Kinderen: Voor de vroegdetectie en interventie in de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren werd financiering voorzien [8][9][10][11].
-
Onderwijs: Het Knooppunt Armoede-Onderwijs heeft als doel het begeleiden van scholen bij het omgaan met onbetaalde schoolfacturen, wat kan bijdragen aan de vroege detectie van armoederisico's [12].
-
Vormingsorganisaties: De uitbreiding van het aantal erkende verenigingen waar armen het woord nemen faciliteert de participatieprocessen van mensen in armoede [13][14][15][16].
-
Subsidies voor Kwetsbare Groepen: Subsidies ter ondersteuning van kwetsbare groepen, zoals de subsidie voor het Koning Boudewijnstichting Knooppunt Armoede-Onderwijs [12], en de projectsubsidie ‘Upstream’ voor interventie ter preventie van jongerenthuisloosheid en schooluitval [17], geven aan dat er aandacht is voor het detecteren en ondersteunen van kwetsbare situaties.
-
Zorgzame Buurten: Initiatieven zoals Zorgzame Buurten bevorderen het onderlinge contact, steun en de detectie van kwetsbaarheid binnen gemeenschappen [18][19][20][21].
-
Kinderopvang: De automatisering van de bewijslast voor ‘leerling met een zorgthuis’ draagt bij aan het herkennen van risico's op armoede en maakt inzet van ondersteuning efficiënter [22][23].
-
Sociale Huur: Ondersteuningsmaatregelen op de woningmarkt, bijvoorbeeld bij energiekosten [5], kunnen voorkomen dat huishoudens in financiële problemen komen.
De regering heeft maatregelen genomen die coherent zijn met haar beloftes inzake de vroege detectie en aanpak van armoede. Dit toont aan dat men heeft ingezet op zowel preventieve als curatieve ondersteuning, met bijzondere aandacht voor energiearmoede en jeugdzorg. Echter, voor een volledige evaluatie van de effectiviteit van deze maatregelen zou een analyse van de data en resultaten noodzakelijk zijn.
Details
Referenties
[0] : (2021-12-10) Visienota 'Energiearmoede 2025'[[1]] : (2020-03-20)
[2] : (2020-09-25) Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 2020-2024
[3] : (2023-11-23) Aanpak besteding middelen voor verderzetting onderbouwde aanpak energiebesparing gebouwenpark sector Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
[4] : (2022-11-18) Aanpak besteding middelen Vlaams Klimaatfonds 2022 voor uitfasering stookolieketels en energiebesparing in het gesubsidieerd onderwijs en het gemeenschapsonderwijs
[5] : (2022-10-07) Maatregelen ondersteuning Vlaamse woningmarkt tijdens energiecrisis
[6] : (2022-03-18) Aanpak besteding middelen Vlaams Klimaatfonds voor energiebesparing gebouwenpark gesubsidieerd onderwijs en uitfasering van stookolieketels
[7] : (2021-07-02) Besteding middelen Vlaams Klimaatfonds (VKF) voor verderzetting onderbouwde aanpak energiebesparing gebouwenpark in de sector Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
[8] : (2021-07-02) Subsidie vroegdetectie en -interventie in de netwerken geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren
[9] : (2022-12-09) Subsidie programma 'Vroegdetectie en vroeginterventie' in de netwerken geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren
[10] : (2022-06-10) Subsidie programma vroegdetectie en vroeginterventie
[11] : (2023-10-20) Uitvoering programma 'Vroegdetectie en -interventie' in netwerken geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren: subsidieovereenkomsten en financiering bijkomend aanbod gespecialiseerde ambulante diagnostiek en behandeling in de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg
[12] : (2020-07-17) vzw Welzijnszorg: subsidie Knooppunt Armoede-Onderwijs
[13] : (2022-01-21) Erkenning verenigingen waar armen het woord nemen: wijzigingsbesluit
[14] : (2022-03-11) Erkenning verenigingen waar armen het woord nemen: wijzigingsbesluit
[15] : (2023-06-30) Wijzigingsbesluit armoedebestrijding: procedure erkenning als vormingsorganisatie rond armoede
[16] : (2023-04-21) Wijzigingsbesluit armoedebestrijding: procedure erkenning als vormingsorganisatie rond armoede
[17] : (2022-12-09) Subsidie pilootproject Upstream - kwetsbaarheidstoets in scholen en snelle interventie voor het voorkomen van jongerenthuisloosheid en schooluitval
[18] : (2021-04-30) Plan Vlaamse Veerkracht: versterking mentaal welzijn via acties 'Zorgzame Buurten'
[19] : (2020-12-18) Aanpak van discriminatie binnen de sectoren
[20] : (2022-03-18) Plan Vlaamse Veerkracht: Versterking mentaal welzijn door zorgzame buurten
[21] : (2022-11-10) Plan Vlaamse Veerkracht: Preventiecampagne Aanpak Intra-Familiaal Geweld
[22] : (2022-12-02) Automatisering bewijslast 'leerling met een zorgthuis'
[23] : (2023-02-10) Automatisering bewijslast 'leerling met een zorgthuis' bij berekening omkadering en werkingsbudget